Tag

Atzo Gorka Julio, Mikel Iturria eta ni izan ginen Amarauneko blogarien tartean, Arantxa Arza eta Andoni Mutiloarekin. Astean zehar izandako hiru hitzordu garrantzitsu aipatu genituen: Nonick Conference, Azkue Fundazioak antolatutako Jakintza Librearen jardunaldiak eta Diario Vascoren eskutik etorritako Congreso Internacional de Ciudadanía Digital.  Google TV ere izan genuen hizpide: iraultza iritsiko da telebistaren mundura? Amaitzeko, datorren larunbatean, Elgetan, ospatuko den Euskovision aitatu genuen.

Beti bezala, gai askoz ere gehiago genituen prestatuta, baina horretarako baino ez zuen eman gure denborak!

Joxe Rojasek, oraingoan ere bere lana txukun-txukun eginez, Teknopataren txokoan utzi digu saioaren grabazioa. Entzun nahi baduzue, egin klik:

• Amarauna, 2010-05-23 ( Teknopataren txokoan eta EITBn)
• Aurreko saio guztiak

Gehigarriak:

Asteartean Azkue Fundazioak Bizkaiko Foru Aldundiaren liburutegian antolatutako Jakintza Librearen Jardunaldietan egoteko aukera izan nuen. Bide batez, eskerrak eman nahi dizkiet gonbidapenagatik eta jardunaldi interesgarri hauetan parte hartzeko abagunea emateagatik. Jardunaldi hauetan euskara, sarea eta software librea izan dira protagonistak. Gorka Palazio, Marko Txopitea eta hirurok Open Space: euskara & Internet XXI. mendean delako ekitaldian gure harri koskorra ipintzeko parada izan genuen eta han hitz egindakoaren berri laburra emango dizuet.

Hasteko, azpimarratu nahi dut asko gustatu zitzaidala erabili genuen formatua; izan ere, xedea gune ireki bat lortzea izanda, euskarari eta euskal software libreari buruz eztabaidatzekoa prestatua, nik uste dut bete-betean asmatu zutela. Aldez aurretik, gonbidatu bakoitzari galdera bat helarazi ziguten:

• Zer urrats egin ditzakegu software librearen erabilera eta hedapena sustatzeko?
• Zer egin dezakegu sarean euskarazko edukiak sortu eta sustatzeko?
• Zein dira euskararen erabilera sarean hedatzeko oztopo nagusiak?

Jardunaldia galderekin hasi zen. Gutako bakoitzak 5-10 minutu izan genituen horien inguruko zertzelada nagusiak botatzeko. Jarraian, bertaratutakoak hiru taldetan banatu ziren. Hizlariok taldez talde ibili ginen bakoitza gure galderarekin bueltaka, ideiak partekatuz, hausnarketa kolektiboan. Amaieran, talde ezberdinetan esandakoak bateratzen saiatu ginen.

Niri dagokidanez, azken galdera suertatu zitzaidan. Euskararen erabilera sarean hedatzeko oztopo nagusiak? Denak eta bakar bat ere ez! Horixe da burura etorri zitzaidan lehenengo gauza. Ez da erraza, ez, horrelakoei erantzunak ematea; niri erantzunak baino, galderak etortzen baitzaizkit burura. Gainera, ez dakit sareak baduen aparteko oztoporik, euskara hedatzeko garaian, kaleak berak ez duenik. Kontuak kontu, oztopoak askotan guk geuk sortzen ditugunez (sareko elkarrizketan sartzen ez garelako), eta hori gainditu nahian edo,  Twitter bidez bota nuen galdera norbaitek erantzungo zuen esparantzaz. Hauexek dira bildutako erantzunak. Bide batez, eskerrak eman nahi dizkizuet parte hartu zenuten guztioi, horietako asko izan genituelako abiapuntu gure eztabaidan:

• @eztabai Ohitura falta, tresnak ia-ia beti erdaraz daude, alfertasuna…
• @Jozulin: Ba, baliteke oztopo batzuk orokorrak izatea: errezeloa sarearekiko, teknologiarekiko… Eta beste batzuk hizkuntza minorizatuari dagozkionak: konplexuak (nik ez dakit euskaraz idazten, gauza “hauek” hobeto erdaraz)
• @txargain: Alde batetik, idazteko eta irakurtzeko gaitasun falta. Bestetik, estandarra ahozkotik urrun dagoela. Bestetik, konplejuak, beldurrak txarto egingo dugula… Euskaldun normalak egin beharrean, beste batzuk anormaldu.
• @filoblogia Oztopo posible bat? Zure mezua jende gehiagorengana iristeko gogoa; euskara eta beste hizkuntza hori(ek) erabili, lan doblea. (+ @jozulin)
• @astigarraga: sarean ez dut ikusten kaleko erabilera hedatzeko dauden oztopoetatik oso aparteko ezer, sinplegia? Hizkuntza lehia gehiago?
• @eastigarraga a) euskaldunen tribu globalean parte hartzeak? http://www.slideshare.net/eneko/tendencias-de-futuro-en-la-sociedad-actual slide 16 b) Internet lokalerantz: infoa, bilaketak.
• @bontxi Eta gazteontzat badago sarean eskaraz egiteko interesgarririk? Esan nahi dut pertsonen artean erabiltzen dela hizkuntza gehienbat, pertsonen sareetan ta pertsonek hizkuntza zerbait egiteko erabiltzen dute, hortik lehengo galdera.
• @ainhoaeus Badago zerbait interesgarririk gazteentzat sarean? Ez, behintzat, kalean baino gutxiago, nik uste.
• @MikelBelasko Gai gaiztoa, zinez. Askotan ematen du txikiak txikiago egiten direla 2.0 munduan.
• @iruneaguirre Nik uste dut euskaldunon eleaniztasuna oztopo izugarria dela. Hori eta denbora. Agian joerak. Ez dakit. Dena lotuta dago. Eleaniztasuna arrunta da euskaldunontzat, onerako eta txarrerako. Oraintxe, hausnartzen, Atxagari egin nion elkarrizketan honek esandakoa daukat buruan.

Zer-nolako etorkizuna aurreikusten diozu euskarari? Nik uste dut gutxiengo guztiek etorkizun iluna daukatela. Hori hala da, hori ukatzea ez da oso errealista. Etorkizuna zaila da, baina agian hemen ere, Homerok Odisea idatzi zuenean bezala, gauza bera ikasi beharko dugu: garrantzizkoa bidaia da, guk zer egiten dugun gure egoeran eta guk nola ikasten dugun bizitzen, bizitza nola antolatzen dugun. Egoera zail baten aurrean, zuk bizitza bat egin dezakezu. Hau, agian, astakeria bat esatea da jende askorentzat. Hemengo egoera zaila da; baina metafisikoa da zaila, ez fisikoa. Azken batean, hizkuntzak izugarrizko garrantzia dauka edo izan dezake; bai, baina ogiak gehiago. Hemen, plano askotan ematen da bizitzaren hori, paradisu izan edo ez izan, eta nola egin bizitza. Nik ez dut uste plano metafisikoan zailtasun honek guri galerarik ekartzen digunik; inola ere, kontrakoa iruditzen zait, indartu egiten du gure izpiritua. Gainera, beste hizkuntzak ere hitz egiten ditugu. Beraz, beste planoak – ogiarenak, ekonomikoak…- ondo joaten baldin badira, orduan metafisikoak, hizkuntzarenak, ez gaitu sobera estutuko. Biziko gara ahal dugun bezala, eta gero-gerokoak.

• @iruneaguirre Hori da, azken batean. Plano asko, hizkuntza asko, baina moldatzeko zailtasunik ez. Erosotasuna hizkuntzaren gainetik jartzen da. Lehenesten ditugun joerak daude, informazio iturri esanguratsuak (asko eta asko inglesak), eta edukia, bera, da aintzat hartzen dena, mezua. Arnasteko denbora juxtu-juxtu izaten dugu eta inglesarekin lehiatzea, hiztun kopuruagatik baino ez bada, zentzugabea da erabat. Eta, orain, pentsatzen, hausnartzen.. izugarria iruditzen zait euskalblogosferak eskaintzen dituen aukeren oparotasuna. Ezjakintasunetik bi aukera: edo euskaldun asko biltzen dituen sarea da, edo lan nabaria eta azpimarragarria egiten duten gutxi batzuek osatzen dute. Nolanahi ere, desinformazioa hor dago. Askotan, aukera horiek guztiak ez dira zabaltzen, hedatzen, eta horrela sarean euskaraz aritzeko aukera galtzen da, edo agian murriztu, ez dakit. Garrantzitsua litzateke, etorkizunera begira, ideien hedatze hori, zabaltze hori, aukera horiek euskaraz ere izan badirela jakinarazteko, behinik behin. Hortik aurrera norberak erabakiko du, kalean bezala. Amaitzeko esan, bide horretan, teknologia berrien normalizazioa eta hauen integrazioa (hezkuntzan) nahitaezkoak izango direla, edo horrela ikusten dudala nik, nire ezjakintasunetik, gauza.

Oso ekarpen interesgarriak, zalantzarik gabe! Horietako batzuk aintzat hartuta, abiatu genuen txoko lana. Horietaz gain, jarraian laburbilduko ditut bertan azaldutako hainbat ideia solte:

• Software askea euskaratzerakoan, hainbat ekimen jatorri ezberdinetatik bultzatzen denez, batzuetan batasun falta edo itzulpen horien zentralizazio falta nabaria da. Nahiz eta atzo garbi geratu zen librezale.org-en egiten ari diren lana eta nola egiten duten lan hori, bezperan komentatu zen askotan euskaraketa solteak egiten direla eta ez direla errepositorio nagusian ipintzen (euskaratu nahi den aplikazio horren gune nagusian) eta, horregatik, hainbatetan euskaratutako lanak eta bertsioak bidean galtzen direla edo bi aldiz egiten dela euskaraketa bera.
• Euskaraz aritzeko esfortzu bikoitza egin behar da. Lehenetsitako aukerak beste hizkuntza batzuetan etorri ohi dira; beraz, euskaraz bizi nahi duenak ezarpenak aldatu egin behar ditu (nahiz eta lan handia ez izan, hainbatek -erosotasunagatik edo ezjakintasunagatik- lehenetsitako hizkuntzan uzten ditu).
• Ekintza ugari egiten da sarean euskara bultzatzeko, edukiak euskaraz ipintzeko eta abar; dena den, horiek oso sakabanatuta dauden errezeloa dago.
• Ikasleak dira etorkizuna, hezi egin beharko genituzke alor honetan. Ondo legoke ikasleek:
  • aplikazioak euskaratzea
  • beste ikasle gaztegoei erakustea
  • edukiak sortzea
  • euskaraz bizi diren ikasleak hain eremu euskaldunekoak ez direnekin harremantzea
  • materialak partekatzea, denon eskura ipintzea
  • …
• Oso garrantzitsua litzateke Google ahalguztidunak bere aplikazio guztietan euskara onartzea.
• Wikipedia elikatzen joateko ekintzak sustatu beharko lirateke.

Ahaztu egin zitzaidan komentatzea  .eus domeinua lortzea ere urrats garrantzitsua litzatekeela euskararen bisibilitatea lortzeko bidean. Baina, tira, geratu dadila hementxe jasota! Beste gauza asko ere atera zen, baina ezinezkoa dena biltzea. Honaino, beraz, niri luzatu zidaten galderari buruzko gogoeta. Marko Txopitea eta Gorka Palazioren blogetan topatu ahal izango dituzue eurei egokitutako galderei buruzkoa.

Eta bukaeraraino iritsi zaretenontzako galdera: zuek nola ikusten duzue? Zeintzuk dira, zuen aburuz, euskararen erabilera sarean hedatzeko oztopo nagusiak?